Spirala zadłużenia to pewien stan, w którym dana osoba nie jest w stanie regulować na bieżąco swoich zobowiązań bez zaciągania kolejnych. Wyjście z takiej spirali jest bardzo trudne i wymaga podjęcia szeregu działań restrukturyzacyjnych. Dobrym rozwiązaniem w takiej sytuacji może okazać się zaciągnięcie kredytu konsolidacyjnego. Polega on na tym, że wszystkie dotychczasowe zobowiązania finansowe są łączone w jedno. W takim przypadku konsument musi spłacać tylko jedną ratę miesięcznie. Wadą takiego rozwiązania jest fakt, iż takie zobowiązanie jest długoterminowe.
Oznacza to, że niejednokrotnie konieczne jest dokonywanie spłat nawet przez kilkadziesiąt lat. Na szczęście banki oferują jednak preferencje w zakresie spłaty, na przykład wakacje kredytowe czy opcjonalne raty o relatywnie niewielkiej wysokości. Warto skorzystać z takiego rozwiązania, bowiem błyskawicznie niweluje ono zjawisko spirali zadłużenia. W takiej sytuacji kredytobiorca może czuć się zdecydowanie spokojniejszy o swoją przyszłość finansową i zapewnić sobie płynność budżetu na optymalnym poziomie.
Wielu z nas nurtuje kwestia, czy za długi można iść do więzienia
W obowiązującym porządku prawnym nie ma przepisów, które uprawniałyby sądy do orzekania kary pozbawienia względem osób, które utraciły płynność finansową. Należy jednak pamiętać o tym, że nie wpływa to na obowiązek spłaty własnego zadłużenia. Dochodzone są one jednak na drodze cywilnoprawnej – w drodze powództwa lub specjalnego zarzutu wierzyciela.
W przypadku, gdy korzysta on z pierwszeństwa zaspokojenia przed innymi, na podstawie prawomocnego wyroku jest on w stanie skutecznie ściągać długi w drodze egzekucji komorniczej. Warto jednak wskazać, iż istnieje pewna kategoria przedmiotów, które z mocy ustawy wyłączone są spod zajęcia. Mowa tu przede wszystkim o środkach niezbędnych do utrzymania siebie i rodziny, jak również o rzeczach niezbędnych do wykonywania zajęcia zarobkowego. Regulacja ta służy dłużnikom, bowiem nie pozostają oni pozbawieni wszelkich środków, które są im potrzebne.
Warto jednak wskazać, iż nie regulując terminowo niektórych zobowiązań możliwe jest poniesienie z tego tytułu odpowiedzialności karnej. Dotyczy to w szczególności uporczywego zaniechiwania wykonywania obowiązku alimentacyjnego. Wskazuje się, iż jeżeli dana osoba ma dostarczać innej środków utrzymania, powinna to robić nawet z uszczerbkiem dla samej siebie. W sytuacji, gdy nie wykonuje orzeczonego przez sąd obowiązku, można zgłosić sprawę na policję lub do prokuratury w celu wszczęcia postępowania przygotowawczego.
Jeżeli dłużnik nadal będzie się uchylał, sąd może orzec karę pozbawienia wolności. Takie sytuacje występują niezwykle rzadko, jednakże zdarzały się przypadki, w których nielojalni dłużnicy trafiali do więzienia. Podobna sytuacja występuje wtedy, gdy dana osoba ma duże długi względem organów państwa, na przykład wielotysięczne zobowiązania w Urzędzie Skarbowym lub w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Państwo, strzegąc swoich interesów, wszczyna względem takich osób procedurę karną, która również może zakończyć się skazaniem danej osoby za długi skarbowe.
Wielu dłużników, którzy nie są w stanie spłacić swoich zobowiązań, korzysta z relatywnie nowej instytucji, jaką jest upadłość konsumencka. Jej ogłoszenie sprawia, że dana osoba jest wyłączona ze ścigania karnego. Konieczne jest jednak dopełnienie wielu formalności. Podstawową jest oczywiście złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Składa się go we właściwym ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika sądzie gospodarczym.
Do niego należy załączyć plan restrukturyzacji i spłaty zadłużenia w przeciągu najbliższych dziesięciu lat. Jeżeli sąd dojdzie do przekonania, że dłużnik jest w stanie wypełnić te zobowiązania, orzeka on o upadłości danego podmiotu. Wówczas z pierwszeństwa zaspokojenia korzystają wierzyciele alimentacyjni oraz organy państwowe. W sytuacji, gdy plan restrukturyzacji się powiedzie, komornik zwalnia z zajęcia pozostałe przedmioty majątkowe wchodzące w skład dłużnika.